NSC zaagt gestaag aan de poten van het kabinet-Schoof.

Het kaartenhuis zucht, piept en kraakt

Kabinet Schoof I staat nog, maar wankelt als een zwaargewond dier. De opgeheven vingertjes van NSC hangen als een voortdurend dreigende wolkbreuk boven deze coalitie. Pieters partij fungeert als stok in het wiel van een tragisch verstandshuwelijk waarin letterlijk iederéén ongelukkig is. Ruk daarom op het hoogtepunt van Jodenhaatapologie in Nederland de pleister maar met één vloeiende beweging van de gehavende huid. Nederland verdient een kabinet met opgestroopte mouwen.

Mix het CDA met D66 en het resultaat helpt een land in ieder geval niet vooruit. Nieuw Sociaal Contract, de partij van Pieter Omtzigt, doet me al vanaf de prille oprichting denken aan de blauwbilgorgel, het beroemde absurdistische creatuur van dichter C. Buddingh’. “Ik ben de blauwbilgorgel/Mijn vader was een porgel/Mijn moeder was een porulan/Daar komen vreemde kind’ren van.”

Nou ja, precies dát. Omtzigt bewees hoogstpersoonlijk het gelijk van Co Adriaanse: een goed paard maakt nog geen goede ruiter. Wat we in de afgelopen week hebben zien gebeuren, is de zoveelste voorbode van het einde van zowel NSC als dit kabinet. Tenminste, dat valt te hopen.

Vrijdagnacht had Schoof I moeten vallen. En zelfs dat lukte niet. Geert Wilders bleek een dappere strijder, maar tegenvallend strateeg. Zijn ministers kwamen niet verder dan koorddansen boven de vulkaan die de Tweede Kamer geworden is en alleen fatsoen lost nergens problemen op. In de grondwet staat niet dat je aardig moet zijn. Of respect moet hebben, wat al lange tijd nogal verward wordt met gewoon zwijgen over alles. Na veel vriendelijke kopjes thee moet je net zo goed naar het toilet als na veel boze.

Het terminale kaartenhuis dat dit kabinet is, kan geen zuchtje wind meer verdragen. En als er wederzijds gesmeten wordt met sajur lodeh, nasi koening en serundeng, is het zinloos om bij elkaar te blijven voor de kinderen. Na de vermoedelijk meer uit wanhoop dan uit volle overtuiging ondernomen lijmpoging dacht ik terug aan Gene Lees. Hij omschreef het leven van zijn vriend, de overbegenadigde en misschien daardoor wel aanhoudend aan alles verslaafde jazzpianist Bill Evans, als “The longest suicide in history“.

De opgeheven vingertjes van NSC hangen als een voortdurend dreigende wolkbreuk boven deze coalitie. Noodweer is een kwestie van tijd en iedere korrel zout kan de laatste zijn voor de slak, die deze regering al vanaf de allereerste onderhandeling was. Een kabinet met NSC is zélf een probleem, geen oplossing. Pieters Posse manifesteert zich vanaf het prille begin vooral als handrempartij, als stok in het wiel van een tragisch verstandshuwelijk waarin letterlijk iederéén ongelukkig is.

De Mankepootjes droegen in hun D66-schaapskleren vooral belemmeringen bij, nukkige besluiteloosheid en geveinsd decorum. Bijna iedere NSC’er komt in aanmerking voor de Gouden Tara. Deze prestigieuze eretitel, vernoemd naar het meest nutteloze sujet uit de vaderlandse parlementaire geschiedenis óóit, Tara Singh Varma, is dé erkenning bij uitstek voor de meest zinloze politieke bijdrage van het jaar. Onbetwist topfavoriet was tot eerder deze week nog Nora Achahbar: het kabinet viel níét en van een gemaakt verschil voor gedupeerden van de toeslagenaffaire ontbrak eveneens ieder spoor.

Maar het venijn zit ‘m in de staart. Met nog maar een kleine anderhalve maand te gaan, ligt nu het duo Rosanne Hertzberger en Femke Zeedijk op pole position. Beide Kamerleden bleken curlingpolitici: schuren mag alleen op links en als het over Joden gaat. Anders is de snaar blijkbaar te gevoelig. “Ik wens Nederland een beter landsbestuur toe, met een minimum aan fatsoen en respect, die ik centraal acht in onze Nederlandse normen en waarden”, aldus Hertzberger, die als politica over langere tenen bleek te beschikken dan als columniste.

Zeedijk, haar collega-nestverlater, denkt blijkbaar dat problemen bespreken in babytaal leidt tot oplossingen voor grote mensen. “Het debat in Den Haag gaat te weinig over de oplossingen voor de problemen in dit land.” Ze heeft een piepklein puntje: Haagse oplossingen zullen inderdaad uitblijven als ze geacht worden te komen van mensen met het incasseringsvermogen van een mossel. Met of zonder regering op wiebelbenen: Nederland is stuurloos avant la lettre. Dat stuur staat in Brussel. En volgens Femke Halsema in Amsterdam…