Bron: E.H. Patrick van der Vorst (www.christian.art) 🇱🇺🇮🇹🇧🇪🇬🇧🇪🇸
Evangelie van 5 december 2024

Door alleen 'Heer, Heer' te zeggen, zal je niet in de hemel komen.

De barmhartige Samaritaan (naar Delacroix),
Schilderij van Vincent van Gogh (1853-189,
Geschilderd in 1890,
Olieverf op doek
© Kröller-Müller Museum, Nederland

Reflectie bij het schilderij:

Het evangelie van vandaag benadrukt het belang van luisteren, spreken en doen. Jezus spreekt over degenen die 'luisteren naar deze woorden van Mij', degenen die roepen: 'Heer, Heer' en degenen die handelen naar Zijn leringen. Hoewel luisteren en spreken belangrijke aspecten van ons geloof zijn, maakt Jezus duidelijk dat ze zonder actie weinig waarde hebben. Geloof moet in de praktijk worden geleefd, niet alleen uitgedrukt in woorden of gedachten.

Deze passage besluit Jezus' Bergrede en onderstreept het doel van Zijn leringen. Zijn woorden zijn niet bedoeld om alleen maar bewonderd of passief gehoord te worden. Ze zijn ook niet bedoeld om alleen verbale uitingen van toewijding, zoals gebed of lofprijzing, te inspireren. In plaats daarvan zijn ze een oproep tot actie, om Zijn leringen in het dagelijks leven te belichamen. Jezus nodigt ons uit om verder te gaan dan woorden en in daden te treden, en de transformerende boodschap van de Bergrede te beleven.

Een schilderij dat geloof in actie laat zien, is Van Goghs Barmhartige Samaritaan. Na een nieuwe ernstige inzinking in 1890, wendde Vincent van Gogh zich tot zijn canvas als een vorm van troost. Hij had een zwart-witgravure van De barmhartige Samaritaan van Eugène Delacroix. Van Goghs aanpak was verre van een simpele imitatie van die gravure. Hij herinterpreteerde de scène met zijn karakteristieke gedurfde penseelstreken, levendige kleuren en rauwe emotie, en transformeerde de zwart-witafdruk in een levendig resultaat. Vincent legt de essentie van geloof in actie vast, door de Samaritaan af te beelden terwijl hij de gewonde man actief op zijn ezel tilt, een moment vol fysieke inspanning en medelevende urgentie.

In dit schilderij had de gewonde man tijd en zorg nodig om te herstellen, een genezingsreis die Van Goghs eigen worstelingen weerspiegelt om zijn gebroken geest te helen. Met De barmhartige Samaritaan zinspeelt Van Gogh mogelijk ook op zijn broer Theo, zijn standvastige supporter en persoonlijke Samaritaan, die er altijd was om hem op te beuren in zijn donkerste momenten.

Matteüs 7:21, 24-27

21 Niet iedereen, die tot Mij zegt: Heer, Heer! zal binnengaan in het rijk der hemelen; maar wel wie de wil van mijn Vader volbrengt, die in de hemelen is.
…
24 Een ieder dus, die deze woorden van Mij hoort, en ze in beoefening brengt, zal gelijk zijn aan een wijzen man, die zijn huis bouwde op een rots. 25 En de regen viel neer, en de waterstromen kwamen af, en de winden gierden en stortten zich op dat huis; doch het zakte niet in, want het was gegrond op de rots. 26 Maar wie deze woorden van Mij hoort, doch ze niet in beoefening brengt, zal gelijk zijn aan een dwazen man, die zijn huis bouwde op het zand. 27 En de regen viel neer, en de waterstromen kwamen af, en de winden gierden en stortten zich op dat huis; het zakte in, en zijn val was geweldig.