Bron: E.H. Patrick van der Vorst (www.christian.art) 🇬🇧🇱🇺🇪🇸🇧🇪🇮🇹
Evangelie van 15 augustus 2024

De tenhemelopneming van de heilige Maagd Maria

De tenhemelopneming van de Maagd,
Geschilderd door Francesco Botticini (1446 - 1497),
Geschilderd omstreeks 1475-6,
Tempera op hout
© National Gallery, Londen / Wikimedia

Reflectie bij het schilderij:

Vandaag vieren we de Hemelvaart van de Heilige Maagd Maria. Sinds de zesde eeuw gaat de traditie ervan uit dat het lichaam van de Maagd Maria niet vergaan is, maar dat ze met lichaam en ziel werd opgenomen in de hemel. Het woord 'tenhemelopneming' komt van het Latijnse 'assumptio', wat 'opnemen of ontvangen' betekent. Dit schilderij van Francesco Botticini uit 1475 laat prachtig zien hoe Onze Lieve Vrouw werd 'opgenomen' en 'ontvangen' in de hemel. Een koepelvormig gewelf in vergulde aarde opent zich in de lucht en laat Christus zien die de Maagd Maria zegent. Ze knielt voor Hem, haar handen in gebed samen. Ze wordt omringd door rijen keurig geordende engelen, heiligen en figuren uit het Oude Testament. Het oudere echtpaar onder de Maagd zijn Adam en Eva, in gewaden van kameelhuid. Onder hen zit koning David, die bekend stond als muzikant, met zijn lier. Aan de linkerkant van de onderste rij staat Sint Joris, de krijgerheilige, gekleed in een gouden harnas en een blauwe mantel. Links in de verte zien we ook Florence en de Duomo.

De onderste helft toont het lege graf van de maagd, gevuld met lelies, tot verbazing van de apostelen die zich eromheen verzamelen. De afbeelding is gebaseerd op een gedicht van de Florentijnse apotheker, schrijver en politicus Matteo Palmieri, die geknield links van het graf is afgebeeld, tegenover zijn vrouw Niccolosa. Het gedicht beschrijft de pre-existentie van de ziel voor de geboorte. Omdat dit in die tijd door sommigen als ketters werd beschouwd, werden de gezichten van de echtparen (nu gerestaureerd) uit protest weggekrast. Zijn gedicht was gebaseerd op geschriften van de heilige Juvenal. In 451 na Christus werd door de heilige Juvenal, bisschop van Jeruzalem, tijdens het Concilie van Chalcedon opgemerkt dat de apostel, de heilige Thomas, prachtige rozen en lelies zou hebben gevonden op de plek waar ooit het lichaam van Maria lag.

De feestdag van vandaag gaat niet alleen over Maria. Het gaat ook over onszelf. Wat Maria is geworden, hopen wij te worden! De grote dingen die God voor Maria heeft gedaan, zijn een duidelijke aanwijzing voor de grote dingen die God voor ons allemaal wil doen.

Lucas 1:39-56

39 In die dagen ging Maria op weg, en spoedde zich het bergland in, naar een stad van Juda. 40 Ze kwam in het huis van Zakarias, en begroette Elisabet. 41 Toen Elisabet de groet van Maria vernam, sprong het kind op in haar schoot, en werd Elisabet van den Heiligen Geest vervuld. 42 Met luider stem hief ze aan: Gij zijt de gezegende onder de vrouwen, en gezegend is de vrucht van uw schoot! 43 Wat valt mij te beurt, dat de moeder van mijn Heer naar mij toekomt? 44 Want zie, zodra de klank van uw groet mij in de oren klonk, sprong het kind van vreugde op in mijn schoot. 45 Zalig zij, die geloofd heeft; want wat haar namens den Heer is gezegd, zal worden vervuld. 46 Maria sprak: Mijn ziel prijst groot den Heer, Mijn geest jubelt van vreugde 47 In God, mijn Redder; 48 Want Hij ziet op de geringheid neer van zijn dienstmaagd. Zie, van nu af prijzen mij zalig Alle geslachten; 49 Want de Machtige heeft aan mij grote dingen gedaan: Zijn Naam is heilig! 50 Zijn barmhartigheid reikt van geslacht tot geslacht Over hen, die Hem vrezen; 51 Hij toont de kracht van zijn arm, En slaat de trotsen van harte uiteen. 52 De machtigen haalt Hij neer van de troon, Maar Hij verheft de geringen; 53 Behoeftigen overlaadt Hij met gaven, En rijken zendt Hij ledig heen. 54 Hij heeft Zich over Israël, zijn dienaar, ontfermd; Zijn barmhartigheid indachtig: 55 Zoals Hij tot onze vaderen sprak: Aan Abraham en zijn zaad voor altijd. 56 Maria bleef ongeveer drie maanden bij haar; toen keerde ze terug naar huis.