Bron: E.H. Patrick van der Vorst (www.christian.art) 🇮🇹🇱🇺🇪🇸🇬🇧🇧🇪
Evangelie van 4 december 2024

Feest van Sint-Jan van Damascus

Sint-Jan van Damascus,
Gravure door André Thevet (1504–159,
Uitgegeven rond 1590,
Gravure op papier
© Christian Art

Reflectie bij de gravure:

Sint-Jan van Damascus (ca. 676–749), priester en kerkleraar, neemt een belangrijke plaats in als een van de vroegste en belangrijkste verdedigers van heilige afbeeldingen, waardoor hij een van de belangrijkste heiligen voor de kunsten is. Het is geen verrassing dat hij tot mijn favoriete heiligen behoort.

Ook bekend als Johannes Damascenus, was hij een vooraanstaand theoloog en monnik wiens belangrijkste bijdrage aan het christelijk denken zijn gepassioneerde verdediging van de verering van heilige afbeeldingen was. Deze verdediging is het meest beroemd verwoord in zijn baanbrekende werk, Over de goddelijke afbeeldingen (of Apologia tegen degenen die heilige afbeeldingen veroordelen), geschreven tijdens het hoogtepunt van de iconoclastische controverses in het Byzantijnse rijk. In deze verhandeling betoogde Sint-Jan op welsprekende wijze tegen de vernietiging van religieuze afbeeldingen, waarbij hij hun rol als hulpmiddelen om contemplatie en devotie te vergemakkelijken benadrukte, veeleer dan als objecten van aanbidding op zichzelf. Zijn theologische redenering was diepgeworteld in de incarnatie: aangezien God zichtbaar werd in de persoon van Jezus Christus, is het zowel toegestaan ​​als nuttig om Christus en andere heilige figuren in visuele vorm af te beelden. Zoals God ons naar Zijn beeld schiep, gebruikte God zelf afbeeldingen, en daarom kunnen wij hetzelfde doen, en zo deelnemen aan Gods vreugdevolle scheppende geest.

De geschriften van Sint-Jan legden de intellectuele basis voor de bevestiging van de heilige kunst door de Kerk op het Tweede Concilie van Nicea in 787, waar de verering van iconen formeel werd gehandhaafd. Zijn verdediging van heilige beelden bewaarde niet alleen een traditie van visuele devotie, maar baande ook de weg voor de bloei van christelijke kunst in de daaropvolgende eeuwen. Het is geen overdrijving om te zeggen dat we zonder Sint-Jan van Damascus misschien nooit de grandeur van gotische kathedralen, de meesterwerken van Michelangelo of de talloze werken van heilige kunst hadden gezien die generaties hebben geïnspireerd.

Deze gravure is van André Thevet (1504-159, een Franse priester, ontdekkingsreiziger, kosmograaf en graveur die vooral bekend is om zijn werk in het documenteren van de volkeren en plaatsen van de Nieuwe Wereld en andere regio's door middel van reisverslagen en illustraties. Hoewel hij voornamelijk wordt erkend als schrijver en kosmograaf, is Thevets associatie met graveren nauw verbonden met de visuele afbeeldingen van deze plaatsen. Maar hij graveerde ook prachtige portretten van profeten uit het Oude Testament en zijn favoriete heiligen, waarvan Sint-Jan van Damascus er een was.

Matteüs 15:29-37

29 Toen Jesus van daar was vertrokken, kwam Hij aan het meer van Galilea, ging de berg op, en zette Zich daar neer. 30 Daar kwamen grote scharen naar Hem toe, die kreupelen, lammen, blinden, stommen en vele anderen bij zich hadden; men legde ze aan zijn voeten neer, en Hij genas ze. 31 De menigte stond verbaasd bij het zien, hoe stommen spraken, lammen genazen, kreupelen liepen, blinden zagen; en ze verheerlijkten den God van Israël. 32 Nu riep Jesus zijn leerlingen bijeen, en sprak: Ik heb medelijden met de schare; want reeds drie dagen zijn ze bij Mij, en ze hebben niets te eten. Ik wil ze dus niet ongespijsd laten gaan, opdat ze onderweg niet bezwijken. 33 Maar de leerlingen zeiden tot Hem: Hoe zullen we ons in een woestijn genoeg brood verschaffen, om zulk een grote menigte te verzadigen? 34 Jesus zei hun: Hoeveel broden hebt gij? Ze antwoordden: Zeven, en enkele visjes. 35 Toen beval Hij het volk, op de grond te gaan zitten. 36 Hij nam de zeven broden en de vissen, sprak een dankzegging uit, brak ze, en gaf ze aan zijn leerlingen; en de leerlingen gaven ze aan het volk. 37 Allen aten, en werden verzadigd. En ze verzamelden de overgeschoten brokken: zeven korven vol.

Bron: E.H. Patrick van der Vorst (www.christian.art) 🇱🇺🇬🇧🇮🇹🇧🇪🇪🇸
Evangelie van 3 december 2024

Gezegend zijn de ogen die zien wat u ziet!

Vertrouw op Jezus,
Schilderij van Yongsung Kim,
Geschilderd in 2019,
Olieverf op doek
© Yongsung Kim, alle rechten voorbehouden

Reflectie bij het schilderij:

Als we het woord 'Zaligsprekingen' horen, denken we vaak aan de tien Zaligsprekingen aan het begin van de Bergrede, die we heel goed kennen. Dit zijn echter niet de enige zaligsprekingen die in de evangeliën voorkomen. De evangelielezing van vandaag bevat er nog een, gericht aan ons allemaal: 'Gelukkig de ogen die zien wat u ziet.' Jezus noemt ons gezegend omdat we de kans hebben gekregen om te zien en te horen wat generaties van Israëls profeten en koningen in het Oude Testament verlangden maar nooit hebben meegemaakt.

En dat is heel waar. We hebben inderdaad het geluk dat we hebben gezien en gehoord wat de profeten alleen maar konden hopen. We hebben Jezus misschien niet gezien en gehoord op de manier waarop Zijn eerste discipelen dat deden, maar we hebben Hem wel gezien en gehoord in en door de evangeliën, in en door de kerk. Nu we aan het begin van de Advent staan ​​en ons voorbereiden op de viering van Jezus' geboorte, is het een passend moment om even stil te staan ​​en God te danken voor het kostbare geschenk van ons christelijk geloof. Ons geloof is niet iets dat we hebben verdiend; het is een kostbaar geschenk dat God ons gratis geeft. Toch moet het, net als elk geschenk, worden gezien, uitgepakt, geopend, herkend en omarmd. Het roept ons op om onze ogen en harten te openen, om actief te zoeken naar en de aanwezigheid ervan in ons leven waar te nemen.

Een prachtige visuele weergave van het geschenk van geloof is deze mooie tekening van de Koreaanse kunstenaar Yongsung Kim. Het toont een jong meisje dat op Jezus leunt en uit een raam kijkt, terwijl een brandende lantaarn de scène verlicht. Haar ontspannen houding laat zien dat ze volledig op Jezus vertrouwt. Ze heeft het geschenk van geloof gezien en het volledig omarmd.

Lucas 10:21-24

21 Toen jubelde Hij het uit in den Heiligen Geest, en sprak: Ik dank U, Vader, Heer van hemel en aarde, omdat Gij deze dingen voor wijzen en verstandigen hebt verborgen, en aan kleinen geopenbaard. Ja, Vader, zó is uw welbehagen geweest. 22 Alles is Mij door mijn Vader in handen gegeven; en niemand weet, wie de Zoon is, dan de Vader alleen; of wie de Vader is, dan de Zoon alleen, en hij, wien de Zoon het openbaren wil. 23 Nu wendde Hij Zich tot zijn leerlingen alleen, en sprak: Zalig de ogen, die zien wat gij ziet. 24 Ik zeg u: Vele profeten en koningen wensten te zien wat gij ziet, en ze zagen het niet; te horen wat gij hoort, en ze hoorden het niet.

Bron: E.H. Patrick van der Vorst (www.christian.art) 🇪🇸🇧🇪🇱🇺🇮🇹🇬🇧
Evangelie van 2 december 2024

Heer, ik ben het niet waard dat U onder mijn dak komt.

Christus en de Centurion,
Geschilderd door Paolo Veronese (1528-1588),
Geschilderd rond 1571,
Olieverf op doek,
© Museo del Prado, Madrid

Reflectie bij het schilderij:

Het woord van mensen in gezagsposities heeft vaak veel gewicht, vooral binnen instellingen zoals het leger. Wanneer een officier een soldaat commandeert, wordt gehoorzaamheid verwacht. Deze dynamiek vormt de achtergrond van de evangelielezing van vandaag, die zich richt op een Romeinse centurion in Kafarnaüm. De centurion erkent de autoriteit van zijn eigen woord; wanneer hij een soldaat instrueert om te "gaan", gaat de soldaat, of als hij zegt "Kom hier", komt de soldaat. Toch was deze centurion anders dan zijn collega's. Ondanks zijn begrip van zijn eigen autoriteit, erkende hij dat het woord van Jezus veel meer autoriteit had! Met opmerkelijk geloof geloofde hij dat Jezus zijn dienaar kon genezen met een woord alleen, zonder dat Hij zijn huis hoefde te bezoeken.

Het evangelie vertelt ons dat Jezus verbaasd was over het geloof van de centurion. Meestal zijn het mensen die verbaasd zijn over Jezus, maar hier zien we het tegenovergestelde. Jezus verklaart: "Nergens in Israël heb ik zo'n geloof gevonden." Dit is een van de redenen waarom de zin nu in de heilige Mis is verankerd: "Heer, ik ben het niet waard om U onder mijn dak te hebben..." Het evangelie van vandaag daagt ons uit om te zien dat geloof op de meest onverwachte plekken kan ontstaan. Net als Jezus kunnen ook wij verbaasd zijn over waar de Geest aan het werk is, vaak bij mensen die ver verwijderd lijken te zijn van traditionele uitingen van geloof. De centurion, hoewel buiten de Joodse geloofsgemeenschap, toonde een kwaliteit van vertrouwen die ons tot op de dag van vandaag inspireert.

Het schilderij van vandaag van Paolo Veronese legt op levendige wijze de nederigheid van de centurion vast, afgebeeld knielend voor Jezus in een daad van diepe eerbied. Jezus, versierd met een subtiele halo die zijn goddelijke autoriteit symboliseert, strekt zijn arm uit naar de centurion, een gebaar van mededogen en zekerheid. De levendige kleuren van de kleding van de figuren, de rijke rode, blauwe en gele tinten, staan ​​in opvallend contrast met de gedempte tinten van de witte en grijze klassieke architectonische achtergrond. Deze architectonische setting, met zijn bogen en zuilen, roept een gevoel van grootsheid op en geeft de scène een bijna theatrale kwaliteit, alsof het een moment was dat op een tijdloos podium werd opgevoerd. Het schilderij behoorde ooit tot de collectie van Thomas Howard, de graaf van Arundel, een prominente Engelse kunstmecenas. Na zijn dood in 1646 werd het werk verworven door Filips IV van Spanje, een toegewijde kunstverzamelaar en heerser. De koning stuurde het schilderij later naar het klooster van El Escorial, waar het deel werd van het rijke religieuze en artistieke erfgoed van Spanje.

Matteüs 8:5-11

5 Toen Hij nu binnen Kafárnaum kwam, trad een honderdman op Hem toe met de bede: 6 Heer, mijn knecht ligt thuis verlamd, en lijdt hevige pijnen. 7 Jesus zeide hem: Ik zal komen, en hem genezen. 8 Maar de honderdman antwoordde: Heer, ik ben niet waardig, dat Gij onder mijn dak komt: maar spreek slechts één woord, en mijn knecht zal genezen. 9 Want ook ik ben een man, die zelf onder gezag ben gesteld, en die soldaten onder mij heb. En tot den een zeg ik: "Ga", en hij gaat; en tot den ander: "Kom", en hij komt; en tot mijn knecht: "Doe dit", en hij doet het. 10 Toen Jesus dit hoorde, was Hij verwonderd, en sprak tot hen, die Hem volgden: Voorwaar, Ik zeg u: Zo’n groot geloof heb Ik zelfs in Israël niet gevonden. 11 Ik zeg u, dat velen zullen komen van het oosten en het westen, en zullen aanzitten in het rijk der hemelen, met Abraham, Isaäk en Jakob;

Bron: E.H. Patrick van der Vorst (www.christian.art) 🇱🇺🇬🇧🇮🇹🇧🇪🇪🇸
Evangelie van 1 december 2024

Eerste zondag van de Advent

De Caritas-ambassadeurs op de St. George's Primary School, Enfield
Getekend door Julieta, Sofia, Martina, Anaya, Lily en Rosie
© St. George's Primary School, Enfield

Reflectie bij de tekening:

Ik heb altijd genoten van de Adventsperiode. Het is een bijzonder korte tijd, maar toch intens en diep hoopgevend en vreugdevol. En dit jaar is het een korte periode, aangezien het nog maar drieënhalve week tot Kerstmis is. Advent loopt vaak het risico overschaduwd te worden, omdat het vooruitzicht van Kerstmis zo vroeg begint. De commerciële wereld heeft ons de afgelopen maand aangespoord om na te denken over Kerstmis. Toch is het van groot belang om de Advent volledig te omarmen en het betekenisvol te markeren. Deze zondag herinneren verschillende symbolen van de Advent in onze kerk ons ​​aan de betekenis ervan: de Adventkrans en het gebruik van de kleur paars, en de eenvoud van het altaar met beperkte bloemen. De Advent brengt een gevoel van stille reflectie met zich mee, en nodigt ons uit om ons bedachtzaam voor te bereiden op de vreugdevolle viering van Kerstmis.

Ik bracht mijn eerste jaar als priester door in Enfield, Noord-Londen, voordat ik een paar maanden geleden naar de Westminster Cathedral verhuisde. Een van de geneugten van werken in Enfield was om de St. George's Primary School te bezoeken. Enkele van de jonge schoolkinderen, Julieta, Sofia, Martina, Anaya, Lily en Rosie, hebben samengewerkt met de non-profitorganisatie: 'Hands On, Hand Out', om daklozen te helpen. Als onderdeel van hun sociale actieproject creëerde een van de ambassadeurs, Lily, een kunstwerk nadat de ambassadeurs waren geïnspireerd door de zin 'Thrive, Not Just Survive' die werd gebruikt als onderdeel van het Caritas Ambassadors-programma. De ambassadeurs ontmoetten mij en ik liet ze twee sculpturen van de 'Homeless Jesus' van Timothy Schmalz zien. Ze bewerkten de tekening vervolgens meerdere keren, inclusief de afbeelding van Jezus, maar op een manier die niet zo duidelijk is voor de toeschouwer. Beïnvloed door de woorden van St. Teresa van Avila, 'Uw ogen zijn de ogen waarmee Hij mededogen toont aan deze wereld' wilden de ambassadeurs benadrukken dat we Jezus moeten tegenkomen in elke persoon die we ontmoeten, omdat we allemaal broers en zussen zijn. Dit doet denken aan de woorden van de liefdadigheidsinstelling Hands On, Hand Out, die ons eraan herinneren dat onze dakloze vrienden 'iemands moeder, vader, oma, opa, zoon, dochter enzovoort zijn. Iedereen doet ertoe, ongeacht hun situatie of omstandigheden.'

De kinderen van St. George's Primary School hopen dat iedereen in de wereld onze dakloze vrienden ziet met de waardigheid waarmee ze geboren zijn. Ze willen dat onze dakloze vrienden een goede kwaliteit van leven hebben en 'gedijen en niet alleen overleven'. De opname van de kaars in het kunstwerk herinnert ons eraan dat Jezus hoop brengt waar duisternis is. Vooral als we vandaag de eerste kaarsen op onze Adventkransen aansteken.

Lucas 21:25-28, 34-36

25 En er zullen tekenen zijn in zon en maan en sterren; en op de aarde doodsangst onder de volken, radeloos door het donderend geweld van de zee en de golven. 26 De mensen zullen verstijven van vrees en bange verwachting, van wat de wereld gaat overkomen; want de krachten der hemelen zullen worden geschokt. 27 Dan zullen ze den Mensenzoon op een wolk zien komen, met grote macht en majesteit. 28 Welnu, wanneer dit alles een aanvang gaat nemen, blikt op dan, en heft uw hoofden omhoog; want uw verlossing is nabij.
…
34 Let op uzelf. Laat uw harten niet worden bezwaard door brasserij, dronkenschap en de zorgen des levens; en laat die dag u niet onverhoeds overvallen, 35 als een strik. Want hij zal komen over allen, die de ganse aarde bewonen. 36 Waakt dus, en blijft altijd bidden, opdat gij ontkomen moogt aan dat alles, wat er gebeuren gaat; en opdat gij stand moogt houden voor het aanschijn van den Mensenzoon.

Bron: E.H. Patrick van der Vorst (www.christian.art) 🇪🇸🇱🇺🇧🇪🇮🇹🇬🇧
Evangelie van 30 november 2023

Feest van Sint-Andreas

Verluchte handschriftpagina met de afbeelding van de Roeping van Petrus en Andreas,
Geschilderd door de Meester van de Brusselse Initialen (Italiaans, actief circa 1389 - 141,
Tussen ongeveer 1389 en 1400,
Gemaakt in Bologna, Emilia-Romagna, Italië
Temperakleuren, bladgoud, goudverf en inkt,
© Het John Paul Getty Museum, Los Angeles

Reflectie bij de pagina in een verlucht handschrift:

Deze prachtige pagina uit een verlucht manuscript is afkomstig uit een missaal dat werd gemaakt in opdracht van Cosimo de' Migliorati, bisschop van Bologna en kardinaal. Het missaal werd gemaakt ergens tussen 1389 en 1404, het jaar waarin hij tot paus werd verheven als Innocentius VII. Dit missaal werd waarschijnlijk door de kardinaal zelf gebruikt bij het altaar als hij de mis opdroeg. De drie verluchtingen zijn erg mooi uitgevoerd. De bovenste band toont de roeping van Petrus en Andreas (de evangelielezing van vandaag). Jezus staat aan de oever, steekt Zijn rechterhand uit en roept hen op om Hem te volgen en vissers van mensen te worden. De twee apostelen draaien zich naar Jezus toe met uitdrukking van verbazing en verwondering op hun gelaat. Terwijl de boot verder vaart in de richting van de kust, heeft Petrus zijn peddel al laten vallen en zijn handen gevouwen in gebed. Hij is er klaar voor en heeft een besluit genomen. Andreas, die achter hem staat, houdt nog steeds zijn net vast, maar zijn ogen zijn al stevig op Jezus gericht.

Onder de miniatuur verschijnt Andreas in de initiaal D, voor Dominus (God), terwijl hij het kruis vasthoudt waaraan hij werd gekruisigd. Daaronder staat Petrus in de initiaal Q met een enorme sleutel, de sleutel van de Kerk die Jezus hem had toevertrouwd.

Deze miniatuurpagina opent het gedeelte van het missaal dat het Sanctorale wordt genoemd. Het sanctorale staat ook bekend als het 'eigene van de heiligen', met 'eigene' in de zin van dat deel van de eucharistie dat 'passend' is volgens de kalender van de heiligen.

Andreas staat altijd als tweede vermeld in de lijst van de twaalf apostelen, na zijn broer Simon Petrus. Mensen verzamelen in het net van Gods koninkrijk dat Jezus verkondigt, is veel ingewikkelder dan vissen verzamelen in visnetten. Dat wisten ze al voordat ze ja zeiden. Toch overwonnen ze snel hun aarzelingen. Wij verschillen niet erg van Andreas en Petrus. Jezus roept ons vaak midden in onze dagelijkse taken. Hij roept ons vaak verder dan waar we zijn, verder dan het vertrouwde, en nodigt ons uit om een nieuwe taak op zich te nemen in dienst van de komst van Gods koninkrijk. Vandaag, op het feest van de heilige Andreas, bidden we dat we net zo vrijgevig mogen reageren als hij. We weten hoe krachtig de Heer door onze vrijgevigheid van geest kan werken... en verbazingwekkende dingen kan bereiken omwille van Zijn koninkrijk.

Matteüs 4:18-22

18 Terwijl Jesus langs het meer van Galilea wandelde, zag Hij twee broers het net uitwerpen in het meer: Simon, die Petrus wordt genoemd, en Andreas zijn broer; want ze waren vissers. 19 Hij zeide hun: Volgt Mij, en Ik zal mensenvissers van u maken. 20 Aanstonds verlieten ze hun netten, en volgden Hem. 21 En toen Hij vandaar verder ging, zag Hij twee andere broers, Jakobus, den zoon van Zebedeüs, en Johannes zijn broer, die met hun vader Zebedeüs in de boot bezig waren, hun netten te herstellen; Hij riep ook hen. 22 Onmiddellijk verlieten ze de boot en hun vader, en volgden Hem.