Bron: E.H. Patrick van der Vorst (www.christian.art) 🇱🇺🇪🇸🇧🇪🇬🇧🇮🇹
Evangelie van 24 juni 2024

Plechtigheid van de Geboorte van Johannes de Doper

Het Kind Johannes met het Lam,
Geschilderd door Bartolomé Esteban Murillo (1617 - 1682),
Geschilderd tussen 1660-1665,
Olieverf op doek
© National Gallery, Londen

Reflectie bij het schilderij:

Op de liturgische kalender van de Kerk worden slechts drie verjaardagen gevierd: de Geboorte van Onze Heer (25 december), de Geboorte van Zijn Moeder (8 september) en de Geboorte van Zijn voorloper, Johannes de Doper, op 24 juni. Bovendien is Johannes de Doper een van de weinige heiligen die twee feestdagen heeft. Elk jaar viert de kerk de Geboorte van Johannes de Doper op 24 juni en de datum van zijn martelaarschap op 29 augustus.

Dit schilderij van Bartolomé Esteban Murillo uit circa 1660 toont een jonge Johannes de Doper die teder omgaat met een lam, symbool voor Jezus Christus als het Lam van God. Het tafereel speelt zich af in een rotsachtig landschap, een verwijzing naar de wildernis waarin Johannes als jongeman leefde, gekleed in een kameelharen tuniek en sprinkhanen etend. Johannes' linkerhand wijst naar de hemel. Volgens de evangeliën (Johannes 1:29) verklaarde Johannes, toen hij Christus ontmoette: 'Zie, het Lam van God'. Deze woorden zijn in het Latijn gegraveerd op een lint dat rond een rieten kruis is gewikkeld, een van de attributen van Sint-Jan, rechtsonder op het schilderij.

Door volwassen bijbelse personages in kinderen te veranderen, deed Murillo een beroep op kijkers en moedigde hen aan om een kinderlijke staat van onschuld en zuiverheid na te streven. Dit schilderij werd gemaakt voor Don Justino de Neve, een kanunnik van de kathedraal van Sevilla en een van Murillo's meest toegewijde mecenassen (de kunstenaar schilderde ook zijn portret). In 1665 leende Justino dit schilderij en enkele andere schilderijen van Murillo uit aan de kerk Santa María la Blanca in Sevilla. Tijdens de festiviteiten rond de inwijding van de pas herbouwde kerk werd een spectaculair tijdelijk altaar geplaatst op het plein voor de gevel van de kerk. Volgens de verslagen van die tijd werd juist dit schilderij daar tentoongesteld. Te oordelen naar de vele gravures naar dit schilderij, was het een van Murillo's meest populaire en herkenbare schilderijen.

Johannes de Doper. Bid voor ons.

Lucas 1:57-66,80

57 Zo kwam voor Elisabet de tijd van haar moederschap, en ze baarde een zoon. 58 Haar buren en familie hoorden, dat de Heer haar grote barmhartigheid had betoond, en ze deelden in haar vreugde. 59 Op de achtste dag kwam men het kind besnijden, en men wilde het Zakarias noemen, naar de naam van zijn vader. 60 Maar zijn moeder nam het woord en sprak: Neen, Johannes zal hij heten. 61 Ze zeiden haar: Er is niemand in uw familie, die deze naam heeft. 62 Nu gaven ze zijn vader een teken, hoe hij hem wilde noemen. 63 Hij vroeg een schrijfbordje, en schreef: Zijn naam is Johannes. Allen waren er over verwonderd. 64 Maar op hetzelfde ogenblik ging zijn mond en tong los; hij sprak, en zegende God. 65 Al hun buren werden met ontzag vervuld, en in heel het bergland van Judea werden al deze dingen besproken. 66 Allen, die het hoorden, dachten er over na, en zeiden: Wat zal er toch worden van dat kind? Waarachtig, de hand des Heren was met hem!
…
80 En de knaap groeide op, en kreeg een krachtige geest. Hij bleef in de woestijn tot de dag, dat hij voor Israël zou optreden.