Bron: E.H. Patrick van der Vorst (www.christian.art) 🇱🇺🇧🇪🇬🇧🇮🇹🇪🇸
Evangelie van 7 september 2024
De Mensenzoon is meester van de sabbat.
De mis van de heilige Gillis,
Schilderij van de Meester van Sint-Gillis (actief rond 150,
Geschilderd rond 1500,
Olieverf op eikenhouten paneel
© National Gallery, Londen
Reflectie bij het schilderij:
Deze evangelielezing zet het thema van gisteren voort dat het 'oude' en het 'nieuwe' hand in hand gaan. Jezus kwam niet om de Wet af te schaffen, maar Hij kwam om mensen terug te brengen naar de oorspronkelijke bedoeling van de Wet. De evangelielezing van vandaag gaat specifiek over de sabbat. De oorspronkelijke Wet komt uit Exodus 20. Het is het derde van de Tien Geboden: "Gedenk de sabbatdag heilig te houden." Jezus wil de aandacht van mensen opnieuw richten op de oorsprong van de Wet en de daaropvolgende door de mens gemaakte complexiteiten eromheen wegnemen. Hij wijst daarom op de essentie van de Wet en waarom de Wet tot stand kwam. Hij benadrukt de essentie van de sabbat: het is inderdaad een dag van verplichting, maar belangrijker nog, het is een vreugdevolle viering.
Jezus twist met de Farizeeën over wat toegestaan is op de sabbat. Voor de Farizeeën werd het plukken en pletten van korenaren om te eten beschouwd als werk en verboden op de Joodse sabbat. Jezus geloofde echter dat het juist was om op de sabbat je honger te stillen, vooral voor mensen zoals Hijzelf en Zijn discipelen die vaak onzeker waren over hun volgende maaltijd. Jezus verklaarde Zichzelf Heer van de sabbat en benadrukte dat elk werk dat in de basisbehoeften van anderen voorziet, altijd toegestaan is. De sabbat is niet alleen een rustdag, maar een dag om Gods werk te doen door te reageren op de behoeften van anderen.
Een paneel dat onze eigen sabbatdag, onze zondagmis, prachtig afbeeldt, is dit Frans-Vlaamse schilderij, circa 1500. We zien Karel de Grote, de Heilige Roomse Keizer, knielend naast een altaar waar de heilige Gillis de mis opdraagt. In de linkerbovenhoek zien we een engel die naar het altaar kijkt. In feite beeldt het schilderij een van de legendes van de heilige Gillis af, een populaire Franse heilige. Karel de Grote had een zonde begaan die zo vreselijk was dat hij die niet wilde bekennen. De heilige Gillis vierde de mis voor de keizer en bad voor hem. Toen verscheen er een engel met een brief waarin stond dat de zonde van Karel de Grote vergeven was dankzij het gebed van de heilige Gillis (de Latijnse tekst op de brief luidt: 'Door de verdienste van Sint-Gillis wordt Karel vergeving van zonden verleend'.
Lucas 6:1-5
1 Eens ging Hij op een sabbat door een korenveld, en zijn leerlingen plukten aren af, wreven ze met de handen uit, en aten ze op. 2 Enige farizeën zeiden dus: Waarom doet gij, wat op de sabbat niet is geoorloofd? 3 Jesus gaf hun ten antwoord: Hebt ge dan niet gelezen, wat David deed, toen hij met zijn gevolg honger had? 4 Hoe hij het huis van God binnenging, de toonbroden nam en opat, en er van gaf aan hen die bij hem waren? En toch mag niemand ze eten, dan de priesters alleen. 5 Ook zeide Hij hun: De Mensenzoon is Heer van de sabbat.
