Column van Marianne Zwagerman
De Telegraaf 22-Jan-2021
Wat zullen we eens doen met onze laatste avond in relatieve vrijheid? Nu we nog niet veroordeeld zijn tot een bestaan als levende dode?
De mogelijkheden zijn beperkt. Dansen, eten, zuipen, gokken? Dat mocht allemaal al niet meer. Ja thuis, in je eentje. Vanaf morgen moet iedereen leven zoals mijn 83-jarige buurvrouw. Ze viel en brak een bot. Ze bracht maanden door in een verpleeghuis waar wij haar vaak opzochten. Soms had ze dan net een hele nacht in haar eigen pis gelegen, waar ze pas rond elf uur ’s ochtends uit verlost werd. Gelukkig wist ze te ontsnappen. Ze woont nu weer thuis waar haar leven bestaat uit wakker worden, voor de tv zitten, naar bed gaan en wachten op een nieuwe dag.
Dankzij haar weet ik nog zekerder: dat nooit! Ga op tijd dood. Op tijd is niet te laat, maar zeker niet te vroeg. Dus niet wat een 14-jarige jongen deed, van zijn stuk gebracht door de lockdown. Hij miste contact en structuur meldden zijn ouders in de rouwadvertentie die Jesse Klaver gisteren aanhaalde in het debat over de avondklok. Rutte veinsde even empathie. Nog geen uur later schoffeerde hij onze volksvertegenwoordigers door breeduit lachend te zeggen: ‘U kunt ons niet meer wegsturen, dus wij hebben nu meer macht dan vorige week’.
Rutte waant zich onaantastbaar
Kinderen plegen zelfmoord. Ondernemers gaan failliet. En Rutte viert lachend feest in de Kamer waar hij zich onaantastbaar waant. Hij heeft in tien jaar tijd veel bereikt. Ginnegappend voert hij een maatregel door die we voor het laatst hadden tijdens de Tweede Wereldoorlog. Voor Rutte is dit geen echte crisis met echt leed van echte mensen. Het is gewoon een debatwedstrijd die hij altijd wint.
Want hij wint ook als hij verliest. Aftreden raakt hem niet, maar helpt hem om nog meer macht uit te oefenen. Kinderen en studenten hebben geen leven meer. Steeds meer mensen verliezen hun huis en hun baan. Er zijn honderdduizenden ZZP’ers die met of zonder Tozo amper kunnen bestaan. We accepteren het stilzwijgend, want wat kunnen we doen?
Goed, je mag demonstreren, maar met een paardenhoef op je rug. Want Femke Halsema die na de Black Lives Matter demonstratie op de Dam - waar ze zelf bij was - nog zo gepassioneerd op de nationale tv uitlegde dat je nooit toestemming nodig hebt om te demonstreren, stuurde een politiemacht van ongekende omvang af op de bakfietsmoeders, huisartsen en ondernemers die zondag vreedzaam op het Museumplein stonden.
‘Beelden van meppende ME’ers, spuitende waterwerpers en charges door politie te paard zien we niet veel meer’, schreef John van den Heuvel. Bij de hevige krakersrellen in de jaren tachtig was er voor het laatst zoveel politie en ME op de been. Maar hier waren helemaal geen rellen. Ja, een plukje hooligans en relschoppers die elke kans aangrijpen om rotzooi te trappen. Gretig zoomden de camera’s daarop in.
De echte demonstranten en hun boodschap bleven buiten beeld. Nu mogen ze niet eens meer naar buiten. Althans, niet als de avond valt. Dan moet je binnenblijven ténzij je angst komt zaaien in talkshows. Dan mag alles. Osterhaus en Gommers staan boven de wet, zij zijn uitgezonderd van de avondklok.
Normaal bezienswaardigheid als politie komt
Eenvandaag peilde dat driekwart van de Nederlanders geen aanhouding verwacht bij overtreding van de avondklok. Want het is normaal al een bezienswaardigheid als er politie langs komt.
Maar normaal bestaat niet meer. De marechaussee gaat de straat op om de avondklok te handhaven. Het straatbeeld in Nederland verandert in Schiphol. Zonder de winkeltjes en restaurantjes, zonder vliegtuigen, zonder voorpret. Met zwaarbewapende mannen en vrouwen die speuren naar misdadigers in een land waar een luchtje scheppen een misdaad is geworden. Tenzij je de juiste papieren op zak hebt.
De Telegraaf maakte een handleiding: ‘Naar buiten tijdens de avondklok? Dit moet je regelen.’
Regel maar niks. Trek je moed aan. Neem twee middelvingers mee. En zeg dat je soms in het oosten maar soms ook in het westen moet zijn.